Πόσοι Κρητικοί γνωρίζουμε την ιστορία του νησιού κατά την κλασική και ελληνιστική περίοδο; Τον πολιτισμό, τις οικονομικές και πολιτικές συμμαχίες ή τις έριδες, την επιρροή των Πτολεμαίων, την διαμόρφωση πόλεων-κρατών όπως της Κνωσού, της Γόρτυνας, της Φαιστού και άλλων; Πόσοι γνωρίζουμε ότι η αρχαία Κυδωνία ήταν σύμμαχος με την Αίγινα και απεικόνιζε στα νομίσματά της την ίδια εικόνα που απεικόνιζε και το νησί του Αργοσαρωνικού; Πόσοι γνωρίζουμε ότι εκείνη την εποχή στην Κρήτη λειτουργούσαν σαράντα νομισματοκοπεία;
Μια αναδρομή στην μακρά ιστορία του νησιού μας κατά την περίοδο των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν όσοι επισκεφθούν την περιοδική έκθεση «ΚΡΗΤΩΝ ΠΟΛΕΙΣ. Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ» στο Μουσείο αρχαίας Ελεύθερνας, η οποία εγκαινιάστηκε στις 29 Ιουνίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 2019.
Δείτε επίσης: Έκθεση για τα νομίσματα των αρχαίων πόλεων της Κρήτης
Την Έκθεση, που παρουσιάζει τη νομισματοκοπία των αρχαίων κρητικών πόλεων, συνδιοργανώνουν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου και το Μουσείο αρχαίας Ελεύθερνας, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και η Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank. Η Έκθεση επιχειρεί να αναδείξει την ιστορία των πόλεων του νησιού, σε μια περίοδο που είναι λιγότερο μελετημένη, αυτή των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων. Συνολικά 124 αρχαία νομίσματα από την Κρήτη εκτίθενται στο κοινό, μεταξύ των οποίων ο αργυρός στατήρ της Γόρτυνας, η αργυρή δραχμή της Ελεύθερνας, ο αργυρός στατήρ της Κυδωνίας και το αργυρό δίδραχμο της Ιεράπυτνας. Τα εκθέματα προέρχονται από τις τέσσερις Εφορείες Αρχαιοτήτων της Κρήτης (Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνου και Χανίων) και από τη Νομισματική Συλλογή Alpha Bank.
Κατά την εξεταζόμενη περίοδο είχαν διαμορφωθεί στην Κρήτη αυτόχθονες και αυτάρκεις πόλεις-κράτη με τοπική ταυτότητα, όπως καταδεικνύει και η μελέτη των νομισμάτων. Η κυκλοφορία και η εικονογραφία των νομισμάτων αναδεικνύει σημαντικά ιστορικά στοιχεία αναφορικά με τη θρησκεία και τις λατρευτικές πρακτικές, την οικονομία, αλλά και τις εμπορικές και άλλες επαφές, ακόμη και με τις συμμαχίες που αναπτύχθηκαν τόσο μεταξύ των ίδιων των πόλεων, όσο και με τον υπόλοιπο κόσμο.
Η Έκθεση διαρθρώνεται σε δύο θεματικές ενότητες, με την πρώτη να παρουσιάζει τα αρχαία νομίσματα των κρητικών πόλεων, οι οποίες ακολουθούν τον σημερινό διαχωρισμό της Κρήτης στους τέσσερις νομούς. Η δεύτερη ενότητα παρουσιάζει ενδεικτικά τη νομισματική κυκλοφορία στην Κρήτη. Ξένα νομίσματα έφθαναν στο νησί κυρίως μέσω της μισθοφορικής δραστηριότητας των Κρητών σε στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλων δυνάμεων της ελληνιστικής περιόδου, καθώς και μέσω της παρουσίας ξένων στρατευμάτων σε αυτό. Οι ξένες εκδόσεις αποθησαυρίζονται και αρκετές από αυτές επικόπτονται, χρησιμοποιούνται δηλαδή ως πέταλο για την έκδοση των τοπικών νομισμάτων.
Την Έκθεση συνοδεύει επιστημονικός κατάλογος, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Την Έκθεση πλαισιώνουν επίσης:
* Το Coin o-rama, μία πολυμεσική εφαρμογή που υλοποίησε το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), η οποία προσφέρει στους επισκέπτες μεγεθυμένες εικόνες και περισσότερες πληροφορίες για τα νομίσματα που εκτίθενται. Επιπλέον, η εφαρμογή δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να «φτιάξουν το δικό τους νόμισμα».
* Η ψηφιακή προβολή της νομισματικής κυκλοφορίας στο νησί.